Bài 3. Biểu đồ đoạn thẳng

Bài 3. Biểu đồ đoạn thẳng - SGK Toán 7 - Cánh diều: Tổng quan

Bài 3 trong SGK Toán 7 tập 2 Cánh diều tập trung vào việc giới thiệu và hướng dẫn học sinh cách xây dựng và đọc hiểu biểu đồ đoạn thẳng. Biểu đồ đoạn thẳng là một công cụ trực quan mạnh mẽ, giúp biểu diễn dữ liệu một cách rõ ràng và dễ so sánh. Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các khái niệm cơ bản, cách thu thập và tổ chức dữ liệu, cũng như cách vẽ và phân tích biểu đồ đoạn thẳng.

1. Khái niệm về biểu đồ đoạn thẳng

Biểu đồ đoạn thẳng là một biểu diễn đồ họa của dữ liệu, trong đó các điểm dữ liệu được nối với nhau bằng các đoạn thẳng. Trục hoành (trục x) thường biểu diễn các danh mục hoặc thời gian, trong khi trục tung (trục y) biểu diễn giá trị tương ứng. Biểu đồ đoạn thẳng giúp chúng ta dễ dàng nhận thấy xu hướng và sự thay đổi của dữ liệu theo thời gian hoặc giữa các danh mục.

2. Thu thập và tổ chức dữ liệu

Trước khi vẽ biểu đồ đoạn thẳng, chúng ta cần thu thập và tổ chức dữ liệu một cách hợp lý. Dữ liệu có thể được thu thập từ các nguồn khác nhau, chẳng hạn như khảo sát, thống kê, hoặc các thí nghiệm. Sau khi thu thập dữ liệu, chúng ta cần sắp xếp dữ liệu vào một bảng hoặc danh sách để dễ dàng phân tích và vẽ biểu đồ.

3. Cách vẽ biểu đồ đoạn thẳng

Để vẽ biểu đồ đoạn thẳng, chúng ta thực hiện các bước sau:

1. Vẽ hai trục vuông góc với nhau. Trục hoành biểu diễn các danh mục hoặc thời gian, trục tung biểu diễn giá trị.
2. Xác định tỷ lệ thích hợp cho mỗi trục.
3. Đánh dấu các điểm dữ liệu trên biểu đồ.
4. Nối các điểm dữ liệu bằng các đoạn thẳng.
5. Ghi chú tiêu đề, nhãn trục và đơn vị đo.

4. Đọc và phân tích biểu đồ đoạn thẳng

Khi đọc và phân tích biểu đồ đoạn thẳng, chúng ta cần chú ý đến các yếu tố sau:

• Xu hướng của dữ liệu: Dữ liệu tăng, giảm hay ổn định?
• Giá trị lớn nhất và nhỏ nhất: Giá trị nào là cao nhất và thấp nhất?
• Sự so sánh giữa các danh mục hoặc thời gian: Danh mục nào có giá trị cao nhất? Thời gian nào có sự thay đổi lớn nhất?

5. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Một cửa hàng bán được các số lượng hàng hóa như sau trong 5 tháng:

Hãy vẽ biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn số lượng hàng hóa bán được trong 5 tháng.

Ví dụ 2: Dựa vào biểu đồ đoạn thẳng sau, hãy cho biết nhiệt độ trung bình của Hà Nội trong các tháng 6, 7, 8, 9.

(Hình ảnh biểu đồ đoạn thẳng minh họa)

6. Bài tập luyện tập

Để củng cố kiến thức về biểu đồ đoạn thẳng, các em hãy làm các bài tập sau trong SGK Toán 7 tập 2 Cánh diều:

• Bài 1: Vẽ biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn số lượng học sinh tham gia các câu lạc bộ khác nhau của trường.
• Bài 2: Dựa vào biểu đồ đoạn thẳng, hãy trả lời các câu hỏi về doanh thu của một công ty trong các quý khác nhau.
• Bài 3: Phân tích biểu đồ đoạn thẳng và rút ra kết luận về sự thay đổi của dân số Việt Nam trong giai đoạn 1990-2020.

7. Kết luận

Bài 3. Biểu đồ đoạn thẳng là một bài học quan trọng trong chương trình Toán 7. Việc nắm vững kiến thức về biểu đồ đoạn thẳng sẽ giúp các em hiểu và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả, đồng thời ứng dụng kiến thức vào giải quyết các bài toán thực tế. Chúc các em học tập tốt!