Bài 4. Tia

Bài 4 trong sách giáo khoa Toán 6 Cánh diều tập 2 tập trung vào khái niệm về tia, một trong những khái niệm cơ bản và quan trọng trong hình học phẳng. Để hiểu rõ hơn về tia, chúng ta cần nắm vững các định nghĩa, tính chất và cách biểu diễn tia trên hình vẽ.

1. Định nghĩa về tia

Một tia là một đường thẳng mà một điểm xác định trên đó được gọi là gốc tia. Tia bao gồm tất cả các điểm nằm trên đường thẳng đó kể từ gốc tia trở đi. Tia được ký hiệu bằng hai chữ cái in hoa, chữ cái đầu tiên là gốc tia.

2. Các thành phần của tia

• Gốc tia: Điểm xác định trên đường thẳng.
• Các điểm nằm trên tia: Tất cả các điểm trên đường thẳng kể từ gốc tia trở đi.

3. Cách biểu diễn tia

Tia được biểu diễn bằng cách vẽ một đường thẳng và đánh dấu một điểm trên đó làm gốc tia. Sau đó, ta đặt mũi tên lên phía bên phải của gốc tia để chỉ hướng của tia.

4. So sánh hai tia

Để so sánh hai tia, ta xét vị trí tương đối của chúng trên đường thẳng. Có ba trường hợp xảy ra:

• Hai tia trùng nhau: Hai tia có chung gốc và cùng hướng.
• Hai tia đối nhau: Hai tia có chung gốc nhưng ngược hướng.
• Hai tia cắt nhau: Hai tia có chung một điểm nhưng không trùng nhau và không đối nhau.

5. Bài tập minh họa

Bài tập 1: Vẽ tia Ox và tia Oy sao cho hai tia đối nhau.

Hướng dẫn: Vẽ một đường thẳng và đánh dấu điểm O trên đó làm gốc tia. Vẽ tia Ox hướng sang phải và tia Oy hướng sang trái. Hai tia này đối nhau vì chúng có chung gốc O và ngược hướng.

Bài tập 2: Cho ba điểm A, B, C thẳng hàng. Biết rằng B nằm giữa A và C. Hỏi tia BA và tia BC có phải là hai tia đối nhau không? Vì sao?

Hướng dẫn: Vì B nằm giữa A và C, nên tia BA và tia BC có chung gốc B và ngược hướng. Do đó, tia BA và tia BC là hai tia đối nhau.

6. Ứng dụng của kiến thức về tia

Kiến thức về tia có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của toán học và thực tế, chẳng hạn như:

• Hình học: Tia là một trong những khái niệm cơ bản để xây dựng các hình hình học phức tạp hơn.
• Vật lý: Tia sáng, tia laser, tia X là những ví dụ về tia trong vật lý.
• Đo đạc: Tia được sử dụng để đo khoảng cách và góc.

7. Luyện tập thêm

Để củng cố kiến thức về tia, các em có thể làm thêm các bài tập sau:

1. Vẽ ba tia Ox, Oy, Oz sao cho tia Oy nằm giữa hai tia Ox và Oz.
2. Cho bốn điểm A, B, C, D thẳng hàng theo thứ tự đó. Hỏi tia AB và tia CD có phải là hai tia đối nhau không? Vì sao?
3. Tìm hiểu về các loại tia đặc biệt như tia gốc, tia nửa mặt phẳng.

Hy vọng bài học Bài 4. Tia - SGK Toán 6 - Cánh diều Toán 6 tập 2 này sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về khái niệm tia và ứng dụng của nó. Chúc các em học tập tốt!