Tuần 27: Quãng đường. Thời gian

Chủ đề "Quãng đường. Thời gian" là một trong những chủ đề quan trọng trong chương trình Toán lớp 5. Nó giúp học sinh hiểu rõ mối quan hệ giữa quãng đường, vận tốc và thời gian, từ đó có thể giải quyết các bài toán thực tế liên quan đến việc di chuyển, tính toán thời gian đi đường, và lập kế hoạch cho các hoạt động hàng ngày.

I. Kiến thức cơ bản

Trước khi bắt đầu với các bài tập, chúng ta cùng ôn lại một số kiến thức cơ bản:

• Quãng đường: Độ dài của đường đi. Đơn vị thường dùng là mét (m), ki-lô-mét (km).
• Vận tốc: Tốc độ di chuyển của một vật. Đơn vị thường dùng là mét trên giây (m/s), ki-lô-mét trên giờ (km/h).
• Thời gian: Khoảng thời gian vật di chuyển. Đơn vị thường dùng là giây (s), phút (phút), giờ (giờ).

Mối quan hệ giữa quãng đường (S), vận tốc (V) và thời gian (T) được thể hiện qua công thức:

S = V x T

Từ công thức này, chúng ta có thể suy ra:

• V = S : T
• T = S : V

II. Các dạng bài tập thường gặp

1. Bài tập tính quãng đường khi biết vận tốc và thời gian:

   Ví dụ: Một ô tô đi với vận tốc 60km/h trong 3 giờ. Tính quãng đường ô tô đi được.

   Giải: Quãng đường ô tô đi được là: 60 x 3 = 180 (km)

2. Bài tập tính vận tốc khi biết quãng đường và thời gian:

   Ví dụ: Một người đi bộ đi được quãng đường 10km trong 2 giờ. Tính vận tốc của người đó.

   Giải: Vận tốc của người đó là: 10 : 2 = 5 (km/h)

3. Bài tập tính thời gian khi biết quãng đường và vận tốc:

   Ví dụ: Một máy bay bay được quãng đường 1200km với vận tốc 800km/h. Tính thời gian máy bay bay.

   Giải: Thời gian máy bay bay là: 1200 : 800 = 1.5 (giờ) = 1 giờ 30 phút

4. Bài tập về chuyển động ngược chiều:

   Ví dụ: Hai ô tô khởi hành cùng lúc từ hai địa điểm A và B cách nhau 150km. Ô tô thứ nhất đi với vận tốc 40km/h, ô tô thứ hai đi với vận tốc 50km/h. Hỏi sau bao lâu hai ô tô gặp nhau?

   Giải: Tổng vận tốc của hai ô tô là: 40 + 50 = 90 (km/h)

   Thời gian hai ô tô gặp nhau là: 150 : 90 = 5/3 (giờ) = 1 giờ 40 phút

5. Bài tập về chuyển động cùng chiều:

   Ví dụ: Hai xe máy cùng xuất phát từ A, xe thứ nhất đi với vận tốc 40km/h, xe thứ hai đi với vận tốc 60km/h. Hỏi sau 2 giờ, xe thứ hai cách xe thứ nhất bao xa?

   Giải: Sau 2 giờ, xe thứ nhất đi được: 40 x 2 = 80 (km)

   Sau 2 giờ, xe thứ hai đi được: 60 x 2 = 120 (km)

   Khoảng cách giữa hai xe là: 120 - 80 = 40 (km)

III. Bài tập luyện tập

Dưới đây là một số bài tập luyện tập để các em củng cố kiến thức:

1. Một người đi xe đạp với vận tốc 15km/h trong 2 giờ. Tính quãng đường người đó đi được.
2. Một tàu hỏa đi được quãng đường 360km trong 4 giờ. Tính vận tốc của tàu hỏa.
3. Một chiếc thuyền đi với vận tốc 20km/h. Hỏi sau 3 giờ, thuyền đi được bao xa?
4. Hai ô tô khởi hành cùng lúc từ hai địa điểm A và B cách nhau 240km. Ô tô thứ nhất đi với vận tốc 60km/h, ô tô thứ hai đi với vận tốc 80km/h. Hỏi sau bao lâu hai ô tô gặp nhau?
5. Một người đi bộ từ A đến B với vận tốc 4km/h. Sau 1 giờ 30 phút, người đó còn cách B 1km. Tính quãng đường AB.

IV. Lời khuyên khi giải bài tập

• Đọc kỹ đề bài, xác định rõ các yếu tố đã cho và yếu tố cần tìm.
• Chọn công thức phù hợp để giải bài toán.
• Kiểm tra lại kết quả để đảm bảo tính chính xác.
• Luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức và kỹ năng.

Chúc các em học tập tốt và đạt kết quả cao trong môn Toán!