1. Môn Toán
  2. Dạng 4: Vật chuyển động trên dòng nước - Toán nâng cao lớp 5

Dạng 4: Vật chuyển động trên dòng nước - Toán nâng cao lớp 5

Dạng 4: Vật chuyển động trên dòng nước - Nền tảng Toán nâng cao lớp 5

Dạng toán này là một phần quan trọng trong chương trình Toán nâng cao lớp 5, giúp học sinh rèn luyện tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề thực tế. Bài học này tập trung vào việc tính toán vận tốc của vật khi di chuyển trên dòng nước, kết hợp vận tốc của vật và vận tốc dòng nước.

montoan.com.vn cung cấp các bài giảng chi tiết, bài tập đa dạng và phương pháp giải dễ hiểu, giúp học sinh nắm vững kiến thức và tự tin đối mặt với các bài toán khó.

Một ca nô đi bến A cách bến B với vận tốc xuôi dòng 40 km/giờ, lúc từ B về A ca nô đi với vận tốc ngược dòng 30km/giờ. Vận tốc của dòng nước là 18m/phút. Một người chèo thuyền xuôi dòng sông dài 800m hết 8 phút.

Phương pháp giải:

Vận tốc xuôi dòng = vận tốc thật + vận tốc dòng nước

Vận tốc ngược dòng = vận tốc thật – vận tốc dòng nước

vxuôi = v + vdòng

vngược = v – vdòng

vdòng = (vxuôi – vngược) : 2

v = (vxuôi + vngược) : 2

Ví dụ 1: Một ca nô đi bến A cách bến B với vận tốc xuôi dòng 40 km/giờ, lúc từ B về A ca nô đi với vận tốc ngược dòng 30km/giờ. Tính vận tốc của dòng nước và vận tốc của ca nô khi dòng nước đứng yên?

Giải

Vận tốc của dòng nước là

(40 – 30) : 2 = 5 (km/giờ)

Vận tốc của ca nô khi dòng nước đứng yên là

40 – 5 = 35 (km/giờ)

Đáp số: 5 km/giờ

35 km/giờ

Ví dụ 2: Vận tốc của dòng nước là 18m/phút. Một người chèo thuyền xuôi dòng sông dài 800m hết 8 phút. Hỏi người đó chèo thuyền ngược dòng sông đó hết bao nhiêu thời gian ?

Giải

Vận tốc xuôi dòng là

800 : 8 = 100 (m/phút)

Vận tốc của người chèo thuyền là

100 – 18 = 82 (m/phút)

Vận tốc chèo thuyền khi ngược dòng là

82 – 18 = 64 (m/phút)

Người đó chèo thuyền ngược dòng sông đó hết:

800 : 64 =12,5 (phút)

Đáp số: 12,5 phút

Bài 1 :

Hai bến sông A và B cách nhau 32km. Cùng một lúc ca nô thứ nhất đi xuôi dòng từ A đến B và ca nô thứ hai đi ngược dòng từ B đến A. Hỏi sau bao lâu hai ca nô sẽ gặp nhau, biết vận tốc của hai ca nô khi nước lặng đều bằng 20 km/ giờ và vận tốc dòng nước là 2 km/giờ?

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Một ca nô xuôi 1 khúc sông hết 3 giờ và ngược khúc sông đó hết 5 giờ. Biết vận tốc dòng nước là 3km/giờ. Tính độ dài khúc sông đó?

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Một thuyền đi xuôi dòng từ A đến B mất 32 phút, ngược dòng từ B về A hết 48 phút. Hỏi một cụm bèo trôi từ A đến B mất thời gian bao lâu? Biết vận tốc cụm bèo chính là vận tốc của dòng nước.

Xem lời giải >>
Bạn đang tiếp cận nội dung Dạng 4: Vật chuyển động trên dòng nước - Toán nâng cao lớp 5 thuộc chuyên mục toán 5 trên nền tảng toán math. Bộ bài tập toán tiểu học này được biên soạn chuyên sâu và bám sát chặt chẽ khung chương trình sách giáo khoa hiện hành, nhằm tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện, củng cố kiến thức Toán lớp 5 cho học sinh thông qua phương pháp tiếp cận trực quan và mang lại hiệu quả vượt trội.
Ghi chú: Quý thầy, cô giáo và bạn đọc có thể chia sẻ tài liệu trên MonToan.com.vn bằng cách gửi về:
Facebook: MÔN TOÁN
Email: montoanmath@gmail.com

Dạng 4: Vật chuyển động trên dòng nước - Toán nâng cao lớp 5

Dạng toán về vật chuyển động trên dòng nước là một trong những dạng toán nâng cao thường gặp trong chương trình Toán lớp 5. Dạng toán này đòi hỏi học sinh phải nắm vững kiến thức về vận tốc, thời gian, quãng đường và mối quan hệ giữa chúng. Đặc biệt, cần hiểu rõ cách vận tốc dòng nước ảnh hưởng đến vận tốc thực tế của vật.

I. Kiến thức cơ bản

Trước khi đi vào giải các bài toán cụ thể, chúng ta cần nắm vững các kiến thức sau:

  • Vận tốc: Là quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian. (V = S/T)
  • Thời gian: Là khoảng thời gian vật di chuyển. (T = S/V)
  • Quãng đường: Là độ dài đường đi của vật. (S = V x T)
  • Vận tốc dòng nước: Ảnh hưởng đến vận tốc thực tế của vật.

II. Các trường hợp thường gặp

Có hai trường hợp chính trong dạng toán này:

  1. Vật chuyển động xuôi dòng: Vận tốc thực tế của vật bằng tổng vận tốc của vật và vận tốc dòng nước. (Vthực = Vvật + Vdòng)
  2. Vật chuyển động ngược dòng: Vận tốc thực tế của vật bằng hiệu vận tốc của vật và vận tốc dòng nước. (Vthực = Vvật - Vdòng)

III. Phương pháp giải bài toán

Để giải các bài toán về vật chuyển động trên dòng nước, chúng ta có thể áp dụng các bước sau:

  1. Đọc kỹ đề bài: Xác định rõ các thông tin đã cho và yêu cầu của bài toán.
  2. Phân tích bài toán: Xác định vật chuyển động xuôi dòng hay ngược dòng.
  3. Tính vận tốc thực tế: Sử dụng công thức Vthực = Vvật + Vdòng (xuôi dòng) hoặc Vthực = Vvật - Vdòng (ngược dòng).
  4. Áp dụng công thức: Sử dụng các công thức vận tốc, thời gian, quãng đường để giải bài toán.
  5. Kiểm tra lại kết quả: Đảm bảo kết quả phù hợp với thực tế của bài toán.

IV. Ví dụ minh họa

Bài toán: Một chiếc thuyền máy có vận tốc riêng là 20 km/giờ. Khi thuyền đi xuôi dòng, vận tốc dòng nước là 3 km/giờ. Hỏi thuyền đi được bao nhiêu km trong 2 giờ?

Giải:

  • Vận tốc thực tế của thuyền khi đi xuôi dòng là: 20 + 3 = 23 (km/giờ)
  • Quãng đường thuyền đi được trong 2 giờ là: 23 x 2 = 46 (km)
  • Đáp số: 46 km

V. Bài tập luyện tập

Dưới đây là một số bài tập luyện tập để các em học sinh có thể rèn luyện kỹ năng giải toán về vật chuyển động trên dòng nước:

  1. Một chiếc thuyền máy có vận tốc riêng là 18 km/giờ. Khi thuyền đi ngược dòng, vận tốc dòng nước là 2 km/giờ. Hỏi thuyền đi được bao nhiêu km trong 3 giờ?
  2. Một chiếc bè trôi trên sông với vận tốc dòng nước là 4 km/giờ. Hỏi sau 5 giờ bè trôi được bao nhiêu km?
  3. Một chiếc thuyền máy đi xuôi dòng từ A đến B mất 2 giờ. Biết vận tốc dòng nước là 1 km/giờ và vận tốc riêng của thuyền là 15 km/giờ. Tính quãng đường AB.

VI. Lời khuyên

Để học tốt dạng toán này, các em học sinh cần:

  • Nắm vững kiến thức cơ bản về vận tốc, thời gian, quãng đường.
  • Hiểu rõ cách vận tốc dòng nước ảnh hưởng đến vận tốc thực tế của vật.
  • Luyện tập thường xuyên với các bài tập khác nhau.
  • Đọc kỹ đề bài và phân tích bài toán một cách cẩn thận.

montoan.com.vn hy vọng với những kiến thức và phương pháp giải trên, các em học sinh sẽ tự tin hơn khi giải các bài toán về vật chuyển động trên dòng nước trong chương trình Toán nâng cao lớp 5.