Bài 37: Tỉ lệ bản đồ và ứng dụng (tiết 2) trang 9 vở bài tập Toán 5 - Kết nối tri thức

Bài 37 trong chương trình Toán 5 Kết nối tri thức tập trung vào việc giúp học sinh hiểu rõ khái niệm tỉ lệ bản đồ và cách sử dụng tỉ lệ bản đồ để tính toán khoảng cách thực tế trên mặt đất. Bài học này không chỉ mang tính lý thuyết mà còn gắn liền với thực tiễn, giúp học sinh thấy được ứng dụng của toán học trong cuộc sống hàng ngày.

1. Khái niệm tỉ lệ bản đồ

Tỉ lệ bản đồ là mối quan hệ giữa kích thước trên bản đồ và kích thước thực tế trên mặt đất. Tỉ lệ bản đồ thường được biểu diễn dưới dạng phân số, ví dụ: 1:1000. Điều này có nghĩa là 1 đơn vị trên bản đồ tương ứng với 1000 đơn vị trên thực tế.

2. Cách xác định tỉ lệ bản đồ

Để xác định tỉ lệ bản đồ, ta có thể đo kích thước của một đối tượng trên bản đồ và kích thước thực tế của đối tượng đó trên mặt đất. Sau đó, ta chia kích thước trên bản đồ cho kích thước thực tế để được tỉ lệ bản đồ.

3. Ứng dụng của tỉ lệ bản đồ

Tỉ lệ bản đồ có rất nhiều ứng dụng trong thực tế, bao gồm:

• Tính khoảng cách thực tế: Nếu ta biết khoảng cách trên bản đồ và tỉ lệ bản đồ, ta có thể tính được khoảng cách thực tế trên mặt đất.
• Xác định vị trí: Tỉ lệ bản đồ giúp ta xác định vị trí của các đối tượng trên bản đồ.
• Lập kế hoạch di chuyển: Tỉ lệ bản đồ giúp ta lập kế hoạch di chuyển một cách chính xác và hiệu quả.

4. Giải bài tập Vở bài tập Toán 5 Kết nối tri thức - Bài 37 (tiết 2) trang 9

Dưới đây là phần giải chi tiết các bài tập trong Vở bài tập Toán 5 Kết nối tri thức - Bài 37 (tiết 2) trang 9:

Bài 1:

Một bản đồ có tỉ lệ 1:200 000. Trên bản đồ, khoảng cách giữa hai thành phố là 5cm. Hỏi khoảng cách thực tế giữa hai thành phố đó là bao nhiêu ki-lô-mét?

Giải:

1. Khoảng cách thực tế giữa hai thành phố là: 5 x 200 000 = 1 000 000 cm
2. Đổi 1 000 000 cm ra ki-lô-mét: 1 000 000 cm = 10 km
3. Vậy, khoảng cách thực tế giữa hai thành phố là 10 km.

Bài 2:

Trên một bản đồ có tỉ lệ 1:500 000, chiều dài của một con sông là 8cm. Hỏi chiều dài thực tế của con sông đó là bao nhiêu ki-lô-mét?

Giải:

1. Chiều dài thực tế của con sông là: 8 x 500 000 = 4 000 000 cm
2. Đổi 4 000 000 cm ra ki-lô-mét: 4 000 000 cm = 40 km
3. Vậy, chiều dài thực tế của con sông là 40 km.

Bài 3:

Một khu đất hình chữ nhật có chiều dài 120m và chiều rộng 80m được vẽ trên bản đồ với tỉ lệ 1:1000. Hỏi trên bản đồ, chiều dài và chiều rộng của khu đất đó là bao nhiêu xăng-ti-mét?

Giải:

1. Chiều dài trên bản đồ là: 120m / 1000 = 0.12m = 12cm
2. Chiều rộng trên bản đồ là: 80m / 1000 = 0.08m = 8cm
3. Vậy, trên bản đồ, chiều dài của khu đất là 12cm và chiều rộng là 8cm.

5. Luyện tập thêm

Để củng cố kiến thức về tỉ lệ bản đồ, các em có thể tự giải thêm các bài tập sau:

• Tìm hiểu về các loại tỉ lệ bản đồ khác nhau (tỉ lệ số, tỉ lệ mẫu số, tỉ lệ tuyến tính).
• Luyện tập tính toán khoảng cách thực tế trên bản đồ với các tỉ lệ khác nhau.
• Tìm hiểu về ứng dụng của tỉ lệ bản đồ trong các lĩnh vực khác nhau (địa lý, hàng hải, xây dựng,...).

Hy vọng với bài viết này, các em đã hiểu rõ hơn về tỉ lệ bản đồ và ứng dụng của nó. Chúc các em học tập tốt!