1. Môn Toán
  2. Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều: Tổng quan

Chào mừng bạn đến với bài học về lý thuyết Hình cầu trong chương trình Toán 9 Cánh diều. Đây là một phần kiến thức quan trọng, giúp bạn hiểu rõ hơn về hình học không gian và ứng dụng vào giải các bài toán thực tế.

Bài viết này sẽ cung cấp đầy đủ các kiến thức cơ bản về hình cầu, bao gồm định nghĩa, các yếu tố của hình cầu, công thức tính diện tích bề mặt và thể tích, cùng với các ví dụ minh họa.

1. Hình cầu Định nghĩa Hình cầu là hình được tạo ra khi quay một nửa hình tròn một vòng xung quanh một đường thẳng cố định chứa đường kính của nó.

1. Hình cầu

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 1

Định nghĩa

Hình cầu là hình được tạo ra khi quay một nửa hình tròn một vòng xung quanh một đường thẳng cố định chứa đường kính của nó.

Ví dụ:

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 2

Với hình cầu như ở hình trên, ta có:

- Nửa đường tròn đường kính AB quét nên mặt cầu; như vậy, mặt cầu là hình được tạo ra khi quay một nửa đường tròn một vòng xung quanh đường thẳng cố định chứa đường kính của nó;

- Điểm O là tâm của hình cầu (hay tâm của mặt cầu);

- Đoạn thẳng AB là đường kính của hình cầu (hay đường kính của mặt cầu);

- R là bán kính của hình cầu (hay bán kính của mặt cầu).

Phần chung của mặt phẳng và mặt cầu

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 3

- Nếu cắt một hình cầu bởi một mặt phẳng thì phần chung giữa chúng là một hình tròn như hình trên. Nếu cắt một hình cầu bởi một mặt phẳng đi qua tâm hình cầu thì phần chung giữa chúng là một hình tròn lớn như hình trên.

- Nếu cắt một mặt cầu bởi một mặt phẳng thì phần chung giữa chúng là một đường tròn.

2. Diện tích của mặt cầu

Diện tích S của mặt cầu có bán kính R là:

\(S = 4\pi {R^2}\).

Ví dụ:

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 4

Diện tích mặt cầu là:

\(S = 4\pi {R^2} = 4\pi {.10^2} = 400\pi \left( {c{m^2}} \right)\),

3. Thể tích hình cầu

Thể tích của hình cầu có bán kính R là

\(V = \frac{4}{3}\pi {R^3}\).

Ví dụ:

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 5

Thể tích hình cầu là:

\(V = \frac{4}{3}\pi {R^3} = \frac{4}{3}\pi {.10^3} = \frac{{4000\pi }}{3}\left( {c{m^3}} \right)\).

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều 6

Bạn đang khám phá nội dung Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều trong chuyên mục toán 9 trên nền tảng đề thi toán. Được biên soạn chuyên sâu và bám sát chương trình sách giáo khoa hiện hành, bộ bài tập toán trung học cơ sở này cam kết tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện, củng cố kiến thức Toán lớp 9 cho học sinh, đặc biệt là chuẩn bị cho các kỳ thi quan trọng, thông qua phương pháp tiếp cận trực quan và mang lại hiệu quả học tập vượt trội.
Ghi chú: Quý thầy, cô giáo và bạn đọc có thể chia sẻ tài liệu trên MonToan.com.vn bằng cách gửi về:
Facebook: MÔN TOÁN
Email: montoanmath@gmail.com

Lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều: Định nghĩa và các yếu tố

Hình cầu là tập hợp tất cả các điểm trong không gian cách một điểm cố định (gọi là tâm) một khoảng không đổi (gọi là bán kính).

  • Tâm của hình cầu: Điểm cố định đó.
  • Bán kính của hình cầu (R): Khoảng cách từ tâm đến bất kỳ điểm nào trên bề mặt hình cầu.
  • Đường kính của hình cầu (d): d = 2R
  • Mặt cầu: Tập hợp tất cả các điểm trên bề mặt của hình cầu.

Diện tích bề mặt hình cầu

Diện tích bề mặt của hình cầu được tính theo công thức:

S = 4πR2

Trong đó:

  • S là diện tích bề mặt hình cầu
  • π (pi) là một hằng số toán học, xấp xỉ bằng 3.14159
  • R là bán kính của hình cầu

Thể tích hình cầu

Thể tích của hình cầu được tính theo công thức:

V = (4/3)πR3

Trong đó:

  • V là thể tích hình cầu
  • π (pi) là một hằng số toán học, xấp xỉ bằng 3.14159
  • R là bán kính của hình cầu

Các khái niệm liên quan

Ngoài các yếu tố cơ bản, còn một số khái niệm liên quan đến hình cầu cần nắm vững:

  • Chỏm cầu: Phần hình cầu bị cắt bởi một mặt phẳng.
  • Phần cầu: Phần hình cầu nằm cùng phía với mặt phẳng cắt.
  • Góc ở tâm: Góc tạo bởi hai bán kính nối từ tâm đến hai điểm trên mặt cầu.

Bài tập ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Tính diện tích bề mặt của hình cầu có bán kính 5cm.

Giải:

S = 4πR2 = 4 * 3.14159 * 52 = 314.159 cm2

Ví dụ 2: Tính thể tích của hình cầu có đường kính 10cm.

Giải:

R = d/2 = 10/2 = 5cm

V = (4/3)πR3 = (4/3) * 3.14159 * 53 = 523.598 cm3

Ứng dụng của lý thuyết hình cầu

Lý thuyết hình cầu có nhiều ứng dụng trong thực tế, ví dụ:

  • Tính thể tích của các vật thể hình cầu như quả bóng, bồn chứa nước hình cầu,...
  • Tính diện tích bề mặt của các vật thể hình cầu để sơn, bọc,...
  • Trong kiến trúc, hình cầu được sử dụng trong thiết kế mái vòm, các công trình nghệ thuật,...

Mở rộng kiến thức

Để hiểu sâu hơn về hình cầu, bạn có thể tìm hiểu thêm về:

  • Khối cầu và mối quan hệ giữa khối cầu và hình cầu.
  • Các bài toán liên quan đến hình cầu nội tiếp và ngoại tiếp đa diện.
  • Ứng dụng của hình cầu trong các lĩnh vực khác như vật lý, thiên văn học,...

Kết luận

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn đầy đủ kiến thức về lý thuyết Hình cầu Toán 9 Cánh diều. Hãy luyện tập thêm các bài tập để nắm vững kiến thức và tự tin giải các bài toán liên quan.

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 9

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 9