1. Môn Toán
  2. Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều: Giải tích hàm số

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều là một bài tập quan trọng trong chương trình học giải tích hàm số. Bài tập này yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức về tập xác định, tập giá trị, khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số để giải quyết các bài toán cụ thể.

Montoan.com.vn cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều, giúp các em học sinh nắm vững kiến thức và rèn luyện kỹ năng giải toán.

Cho hàm số \(f\left( x \right) = \left\{ \begin{array}{l}{x^2} + x + 1,\,\,x \ne 4\\2a + 1,\,\,x = 4\end{array} \right.\) a) Với a = 0, xét tính liên tục của hàm số tại x = 4. b) Với giá trị nào của a thì hàm số liên tục tại x = 4? c) Với giá trị nào của a thì hàm số liên tục trên tập xác định của nó?

Đề bài

Cho hàm số \(f\left( x \right) = \left\{ \begin{array}{l}{x^2} + x + 1,\,\,x \ne 4\\2a + 1,\,\,x = 4\end{array} \right.\)

a) Với a = 0, xét tính liên tục của hàm số tại x = 4.

b) Với giá trị nào của a thì hàm số liên tục tại x = 4?

c) Với giá trị nào của a thì hàm số liên tục trên tập xác định của nó?

Phương pháp giải - Xem chi tiếtBài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều 1

- Hàm số \(y = f\left( x \right)\) được gọi là liên tục tại \({x_0}\) nếu \(\mathop {\lim }\limits_{x \to {x_0}} f\left( x \right) = f\left( {{x_0}} \right)\)

- Các hàm đa thức liên tục trên \(\mathbb{R}\)

Lời giải chi tiết

a) Với a = 0, tại x = 4, ta có:

\(\begin{array}{l}\mathop {\lim }\limits_{x \to 4} f\left( x \right) = \mathop {\lim }\limits_{x \to 4} \left( {{x^2} + x + 1} \right) = {4^2} + 4 + 1 = 21\\f\left( 4 \right) = 2.0 + 1 = 1\\ \Rightarrow \mathop {\lim }\limits_{x \to 4} f\left( x \right) \ne f\left( 4 \right)\end{array}\)

Do đó hàm số không liên tục tại x = 4.

b) Ta có:

\(\begin{array}{l}\mathop {\lim }\limits_{x \to 4} f\left( x \right) = \mathop {\lim }\limits_{x \to 4} \left( {{x^2} + x + 1} \right) = {4^2} + 4 + 1 = 21\\f\left( 4 \right) = 2a + 1\end{array}\)

Để hàm số liên tục tại x = 4 thì \(\mathop {\lim }\limits_{x \to 4} f\left( x \right) = f\left( 4 \right)\)

\(\begin{array}{*{20}{l}}{ \Leftrightarrow \;21{\rm{ }} = {\rm{ }}2a{\rm{ }} + {\rm{ }}1}\\{ \Leftrightarrow \;2a{\rm{ }} = {\rm{ }}20}\\{ \Leftrightarrow \;a{\rm{ }} = {\rm{ }}10}\end{array}\)

Vậy với a = 10 thì hàm số liên tục tại x = 4.

c) TXĐ: \(\mathbb{R}\)

Với \(x\; \in \;\left( {-{\rm{ }}\infty ;{\rm{ }}4} \right)\) có \(f\left( x \right) = {x^2} + x + 1\) liên tục với mọi x thuộc khoảng này.

Với \(x\; \in \;\left( {4;{\rm{ }} + \infty } \right)\) có \(f\left( x \right) = 2a + 1\) liên tục với mọi x thuộc khoảng này.

Do đó hàm số \(f\left( x \right)\) liên tục trên \(\mathbb{R}\) khi hàm số \(f\left( x \right)\) liên tục tại điểm x = 4 khi a = 10.

Vậy với a = 10 hàm số liên tục trên tập xác định của nó.

Bạn đang khám phá nội dung Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều trong chuyên mục Giải bài tập Toán 11 trên nền tảng môn toán. Được biên soạn chuyên sâu và bám sát chặt chẽ chương trình sách giáo khoa hiện hành, bộ bài tập toán thpt này cam kết tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện, củng cố kiến thức Toán lớp 11 cho học sinh THPT, thông qua phương pháp tiếp cận trực quan và mang lại hiệu quả học tập vượt trội, tạo nền tảng vững chắc cho các kỳ thi quan trọng và chương trình đại học.
Ghi chú: Quý thầy, cô giáo và bạn đọc có thể chia sẻ tài liệu trên MonToan.com.vn bằng cách gửi về:
Facebook: MÔN TOÁN
Email: montoanmath@gmail.com

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều: Giải chi tiết và phương pháp

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều thuộc chương trình học Giải tích, cụ thể là phần nghiên cứu về hàm số. Để giải quyết bài toán này, học sinh cần nắm vững các kiến thức cơ bản về:

  • Tập xác định của hàm số: Là tập hợp tất cả các giá trị của x sao cho hàm số f(x) có nghĩa.
  • Tập giá trị của hàm số: Là tập hợp tất cả các giá trị mà hàm số f(x) nhận được.
  • Khoảng đồng biến, nghịch biến: Xác định các khoảng trên đó hàm số tăng hoặc giảm.

Nội dung bài tập

Bài 5 thường yêu cầu học sinh xác định tập xác định, tập giá trị, khoảng đồng biến, nghịch biến của một hàm số cụ thể. Hàm số có thể là hàm bậc nhất, hàm bậc hai, hàm mũ, hàm logarit hoặc các hàm số phức tạp hơn.

Lời giải chi tiết

Để giải Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều, ta thực hiện các bước sau:

  1. Xác định tập xác định: Tìm các giá trị của x sao cho biểu thức của hàm số có nghĩa. Ví dụ, nếu hàm số chứa căn bậc hai, ta cần đảm bảo biểu thức dưới dấu căn không âm.
  2. Tính đạo hàm: Tính đạo hàm f'(x) của hàm số.
  3. Xác định khoảng đồng biến, nghịch biến:
    • Nếu f'(x) > 0 trên một khoảng, hàm số đồng biến trên khoảng đó.
    • Nếu f'(x) < 0 trên một khoảng, hàm số nghịch biến trên khoảng đó.
  4. Tìm cực trị: Giải phương trình f'(x) = 0 để tìm các điểm cực trị của hàm số.
  5. Xác định tập giá trị: Dựa vào các điểm cực trị và giới hạn của hàm số khi x tiến tới vô cùng, ta có thể xác định tập giá trị của hàm số.

Ví dụ minh họa

Giả sử hàm số f(x) = x2 - 4x + 3. Ta thực hiện các bước sau:

  1. Tập xác định: R (tập hợp tất cả các số thực)
  2. Đạo hàm: f'(x) = 2x - 4
  3. Khoảng đồng biến, nghịch biến:
    • f'(x) > 0 khi x > 2, hàm số đồng biến trên (2, +∞)
    • f'(x) < 0 khi x < 2, hàm số nghịch biến trên (-∞, 2)
  4. Cực trị: f'(x) = 0 khi x = 2. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 2, giá trị cực tiểu là f(2) = -1.
  5. Tập giá trị: [-1, +∞)

Bài tập tương tự

Để củng cố kiến thức, các em có thể giải các bài tập tương tự sau:

  • Bài 1 trang 78 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều
  • Bài 2 trang 78 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều

Lưu ý khi giải bài tập

Khi giải Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều và các bài tập tương tự, các em cần lưu ý:

  • Nắm vững định nghĩa và tính chất của các khái niệm liên quan đến hàm số.
  • Thực hành tính đạo hàm thành thạo.
  • Phân tích kỹ đề bài để xác định đúng phương pháp giải.
  • Kiểm tra lại kết quả sau khi giải xong.

Kết luận

Bài 5 trang 77 SGK Toán 11 tập 1 - Cánh Diều là một bài tập quan trọng giúp học sinh hiểu sâu hơn về hàm số và rèn luyện kỹ năng giải toán. Hy vọng với lời giải chi tiết và phương pháp giải được trình bày trên đây, các em học sinh sẽ tự tin hơn khi đối mặt với bài tập này.

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 11

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 11