1. Môn Toán
  2. Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 - Cùng khám phá

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 - Cùng khám phá

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1: Giải bài toán về đường thẳng và mặt phẳng

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 là một bài toán quan trọng trong chương trình học, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng về việc xác định vị trí tương đối giữa đường thẳng và mặt phẳng trong không gian. Bài toán này đòi hỏi học sinh phải nắm vững kiến thức về vectơ chỉ phương, vectơ pháp tuyến và các điều kiện để hai đường thẳng song song, vuông góc hoặc cắt nhau.

Tại montoan.com.vn, chúng tôi cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1, giúp bạn hiểu rõ bản chất của bài toán và tự tin giải các bài tập tương tự.

Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình bình hành ABCD. Gọi M là một điểm di động trên cạnh SC.

Đề bài

Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình bình hành ABCD. Gọi M là một điểm di động trên cạnh SC.

a) Tìm giao điểm N của SD và mặt phẳng (ABM).

b) Gọi I là giao điểm của hai đường thẳng BM và AN. Chứng minh rằng I nằm trên một đường thẳng cố định khi M di động trên cạnh SC.

Phương pháp giải - Xem chi tiếtBài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 - Cùng khám phá 1

Cách tìm giao điểm của một đường thẳng a với một mặt phẳng (P):

+ Bước 1: Tìm \(\left( Q \right) \supset a\). Tìm \(d = \left( P \right) \cap \left( Q \right)\)

+ Bước 2: Tìm \(I = a \cap d\). I chính là giao điểm của a và (P).

Lời giải chi tiết

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 - Cùng khám phá 2

a) Ta có:

\(\left\{ \begin{array}{l}M \in \left( {SCD} \right) \cap \left( {ABM} \right)\\AB \subset \left( {ABM} \right)\\CD \subset \left( {SCD} \right)\\AB//CD\end{array} \right.\)

Suy ra giao tuyến của (SCD) và (ABM) là đường thẳng d đi qua M là song song với AB, BC.

Vậy N là giao điểm của đường thẳng d và SD.

b) (SAD) và (SBC) có chung điểm S và AD//BC. Nên giao tuyến của (SAD) và (SBC) là đường thẳng đi qua S và song song với AD, BC.

Ta có: \(\left\{ \begin{array}{l}I = BM \cap AN\\BM \subset \left( {SBC} \right)\\AN \subset \left( {SAD} \right)\end{array} \right.\)

Suy ra I nằm trên giao tuyến của (SBC) và (SAD) chính là đường thẳng đi qua S và song song với AD, BC.

Vì S, AD cố định nên I luôn nằm trên đường thẳng cố định đi qua S và song song với AD.

Bạn đang khám phá nội dung Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 - Cùng khám phá trong chuyên mục Đề thi Toán lớp 11 trên nền tảng toán math. Được biên soạn chuyên sâu và bám sát chặt chẽ chương trình sách giáo khoa hiện hành, bộ bài tập toán thpt này cam kết tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện, củng cố kiến thức Toán lớp 11 cho học sinh THPT, thông qua phương pháp tiếp cận trực quan và mang lại hiệu quả học tập vượt trội, tạo nền tảng vững chắc cho các kỳ thi quan trọng và chương trình đại học.
Ghi chú: Quý thầy, cô giáo và bạn đọc có thể chia sẻ tài liệu trên MonToan.com.vn bằng cách gửi về:
Facebook: MÔN TOÁN
Email: montoanmath@gmail.com

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1: Giải chi tiết và hướng dẫn

Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1 yêu cầu chúng ta xét vị trí tương đối giữa đường thẳng và mặt phẳng. Để giải bài toán này, chúng ta cần nắm vững các kiến thức sau:

  1. Vectơ chỉ phương của đường thẳng: Một vectơ song song với đường thẳng.
  2. Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng: Một vectơ vuông góc với mặt phẳng.
  3. Điều kiện song song: Đường thẳng song song với mặt phẳng khi và chỉ khi vectơ chỉ phương của đường thẳng vuông góc với vectơ pháp tuyến của mặt phẳng.
  4. Điều kiện vuông góc: Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng khi và chỉ khi vectơ chỉ phương của đường thẳng cùng phương với vectơ pháp tuyến của mặt phẳng.
  5. Điều kiện cắt nhau: Đường thẳng cắt mặt phẳng khi và chỉ khi vectơ chỉ phương của đường thẳng không vuông góc với vectơ pháp tuyến của mặt phẳng.

Phân tích bài toán:

Để giải Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1, chúng ta cần xác định:

  • Phương trình đường thẳng.
  • Phương trình mặt phẳng.
  • Vectơ chỉ phương của đường thẳng.
  • Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng.

Sau khi xác định được các yếu tố này, chúng ta áp dụng các điều kiện trên để kết luận về vị trí tương đối giữa đường thẳng và mặt phẳng.

Lời giải chi tiết:

(Giả sử bài toán cụ thể có nội dung: Cho đường thẳng d: x = 1 + t, y = 2 - t, z = 3 + 2t và mặt phẳng (P): 2x - y + z = 5. Xác định vị trí tương đối giữa d và (P).)

Bước 1: Xác định vectơ chỉ phương của đường thẳng d.

Từ phương trình đường thẳng d: x = 1 + t, y = 2 - t, z = 3 + 2t, ta có vectơ chỉ phương của d là a = (1, -1, 2).

Bước 2: Xác định vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (P).

Từ phương trình mặt phẳng (P): 2x - y + z = 5, ta có vectơ pháp tuyến của (P) là n = (2, -1, 1).

Bước 3: Kiểm tra điều kiện song song.

Tích vô hướng của an là: a.n = (1)(2) + (-1)(-1) + (2)(1) = 2 + 1 + 2 = 5.

a.n ≠ 0, nên đường thẳng d không song song với mặt phẳng (P).

Bước 4: Kiểm tra điều kiện vuông góc.

a.n ≠ 0, nên đường thẳng d không vuông góc với mặt phẳng (P).

Bước 5: Kết luận.

Vì đường thẳng d không song song và không vuông góc với mặt phẳng (P), nên đường thẳng d cắt mặt phẳng (P).

Lưu ý:

  • Để xác định giao điểm của đường thẳng và mặt phẳng, ta thay phương trình tham số của đường thẳng vào phương trình mặt phẳng để tìm ra giá trị của t.
  • Nếu phương trình tìm được có nghiệm duy nhất, đường thẳng cắt mặt phẳng tại một điểm.
  • Nếu phương trình vô nghiệm, đường thẳng song song với mặt phẳng.
  • Nếu phương trình có vô số nghiệm, đường thẳng nằm trên mặt phẳng.

Bài tập tương tự:

Để củng cố kiến thức về vị trí tương đối giữa đường thẳng và mặt phẳng, bạn có thể làm thêm các bài tập sau:

  • Bài 4.10 trang 100 SGK Toán 11 tập 1.
  • Bài 4.11 trang 101 SGK Toán 11 tập 1.
  • Các bài tập trắc nghiệm về vị trí tương đối giữa đường thẳng và mặt phẳng.

Hy vọng với lời giải chi tiết và hướng dẫn trên, bạn đã hiểu rõ cách giải Bài 4.9 trang 100 SGK Toán 11 tập 1. Chúc bạn học tốt!

Các chủ đề liên quan:

  • Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian.
  • Vectơ trong không gian.
  • Phương trình đường thẳng và mặt phẳng.

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 11

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 11